Om aan kernversterking te doen en nieuwe woningen te voorzien dichtbij voorzieningen en plekken met hoge bereikbaarheid, zal een flinke omslag t.a.v. het recente verleden nodig zijn. De evoluties van de laatste 15 jaren hebben de verspreide bebouwing niet fundamenteel tegen gegaan.
Binnen de woonkernen is ruim voldoende plaats om de verwachte woninggroei van de volgende twee decennia op te vangen. Heel wat gemeenten zijn reeds begonnen met kernversterkende initiatieven om groei op een kwalitatieve manier op te vangen. Er is nood aan een krachtig beleid, gericht op het minimaliseren van de ontwikkelingen buiten de kernen. Alleen zo krijgt de kernversterking maximale slaagkansen.
De bouwreserve buiten de woonkernen vormt daarvoor het grote probleem. Heel wat percelen worden omwille van hun ligging of kwetsbaarheid vandaag liever niet meer aangesneden. Het gaat over individuele bouwgronden, maar ook over grote lappen grond langs uitgeruste wegen. Vaak bieden die percelen nog de laatste zichten op de mooie landschappen. Buiten kernen verhoogt ook de druk om bestaande woningen op te delen of te vervangen door meergezinswoningen. Ook op grote bebouwde percelen in verkavelingen of woonparken worden nog regelmatig percelen afgesplitst om ze verder te laten bebouwen.
Samen met de betrokken gemeenten verkende BUUR in een voortraject reeds verschillende scenario’s om de ontwikkelingen buiten de kernen te beperken door ofwel in te spelen op de dichtheid, ofwel het gedeeltelijk herbestemmen van onbebouwd aanbod. Op basis van de besprekingen in de werksessies bleek het meeste draagvlak te bestaan voor een scenario dat de invulling van percelen of de opdeling van woningen buiten de kernen beperkt tot een lage dichtheid. In dit scenario worden geen percelen herbestemd, maar geldt dat buiten de kernen
– de onbebouwde percelen langs uitgeruste weg nog kunnen ingevuld worden met maximaal 1 woning per perceel, in principe ook voor zeer brede percelen;
– ook de reeds bebouwde percelen (bv. in woonparken of grote verkavelingen) niet verder kunnen opgesplitst worden en dus ook hier de invulling beperkt wordt tot maximaal 1 woning per perceel;
– bestaande woningen niet verder kunnen opgedeeld worden of vervangen door meergezinswoningen.
In de loop van het proces wordt onderzocht of er nog een verdere differentiatie nodig is in de zonering buiten de kernen, waarbij afhankelijk van de situatie opsplitsing of verkaveling van zeer brede percelen wel nog mogelijk is. Met de toepassing van dit scenario kan het aanbod buiten de kernen reeds aanzienlijk beperkt.
Dit wordt met deze opdracht juridisch verankerd via de opmaak van een contouren-RUP, aangevuld met een stedenbouwkundige verordening. De opmaak hiervan wordt intergemeentelijk aangepakt, waarbij Regionet Leuven de praktische uitwerking en coördinatie op zich neemt. De voorgestelde aanpak laat voldoende ruimte om te differentiëren per gemeente.
In een volgende stap kan ook, aanvullend op dit scenario, het effectief herbestemmen van de meest kwetsbare percelen bekeken worden, rekening houdend met de natuurwaarde, de landschappelijke waarde, de impact op landbouw en de ligging in overstromingsgevoelig gebied. Dit vergt bijkomend gebiedsgericht onderzoek.
