Mechelen is een stad in beweging, zeker op economisch vlak. De economie groeide de laatste jaren sterk, op 10 jaar tijd kwamen er 40% nieuwe ondernemingen bij, waardoor de druk op de economische ruimten toenam, ook op Mechelen-Noord I en II. Deze economische groei staat niet op zichzelf, maar moet gekaderd worden binnen een breed stedelijk verhaal. Deze oefening wordt op opgenomen binnen de uitwerking van het Beleidsplan Ruimte voor de Stad Mechelen. De vragen op Mechelen-Noord I en II rond de verduurzaming van ruimtegebruik en infrastructuur, het voorkomen en beperken van leegstand en de creatie van ruimte voor toekomstige ontwikkelingen vereisen een aparte haalbaarheidsstudie en procesbegeleiding, die de analyses en visie vanuit het Beleidsplan Ruimte als basis nemen en verder doorvertalen in de ruimte.
De doelstelling van het project is drieledig:
- efficiënter en duurzamer gebruik van ruimte en infrastructuur
- voorkoming en beperking van leegstand (als gevolg van veroudering, verschuiving naar andere ontwikkelingen en verkeerscongestie)
- creatie van ruimte voor toekomstige ontwikkelingen
Binnen dit traject was van bij de start prioritair om naar een breed gedragen verhaal te evolueren. Zodoende werd er een proces uitgestippeld waar op regelmatige basis terugkoppeling en verfijning is gebeurd met de Stad Mechelen, andere overheden, middenveld organisaties en de bedrijven op het bedrijventerrein.
Bij het begin van de opdracht trachten we diepgaand vat te krijgen op de site en hun omgeving. De analyse gebeurt op twee niveaus: ruimtelijk en economisch. We onderzoeken de positie van de projectgebieden binnen de omgeving en op stadsniveau (t.o.v. het centrum, andere economische clusters, bovenlokale stedelijke polen,…) en de ligging ten opzichte van ruimtelijke systemen (diverse mobiliteitsnetwerken, groennetwerk,…). Op schaal van de sites analyseren we de bestaande functies, grondposities, juridische onderleggers…
Daarnaast bestuderen we ook lopende beleidsplannen en geplande projecten. Gezien we vertrekken van een brede kennis van de context vanuit andere recente studies kan deze fase efficiënt gebeuren. Ook wordt de ruimtelijk-economische structuur van Vilvoorde onder de loep genomen: wat zijn de werkplekken, waar zitten handelskernen (groot en klein) en KMO-zones, waar bevinden zich andere economische of stedelijke knooppunten (ziekenhuis, opleidingsinstituten).
We gaan op zoek gaan naar de rol die de site kan spelen in haar omgeving en voor de stad als geheel. Om een breed denkkader toe te laten – en los te komen van de schaal van de particuliere kavel of specifieke wensen van ontwikkelaars – wordt deze dialoog in eerste instantie thematisch aangepakt. Dit met als doel om al bij de start van de opdracht de blik op het potentieel van de site open te trekken, actoren te bundelen en strategieën te bedenken.
In een tweede fase buigen we ons over de concrete programmatorische en ruimtelijke invulling van de site. Tijdens deze fase van inhoudelijke uitdieping en ontwerpend onderzoek onderscheiden we twee aspecten: enerzijds het bepalen van het ruimtelijk raamwerk, en anderzijds een programmatorisch scenario-onderzoek.
Nu er een gedragen ambitie bestaat, wordt de visie van de voorkeursvariant verder vormgegeven, uitgewerkt en onderbouwd. Dit gebeurt inhoudelijk, door concreet in te gaan op uitgangspunten en keuzes op het vlak van:
- Programmavoorstel (concrete programma’s, onderlinge relaties, synergiën…)
- Publieke ruimte en bebouwing (V/T, typologieën, bebouwingsgraad, , aanleg en beleving open ruimte…)
