In het kader van haar Beleidsplan Ruimte ondersteunt Sweco de provincie Oost-Vlaanderen bij de opmaak van ruimtelijke profielen voor alle woonconcentraties. Deze studie brengt de morfologische kenmerken, de omgevingswaarde en de plaats- en knoopwaarde van elke provinciale woonconcentratie in beeld. Het vormt daarmee één van de bouwstenen voor het toekomstig ruimtelijk beleid van de Provincie. De analyse zal samen met andere onderzoeken, gebruiken om bovenlokale beleidslijnen uit te zetten met het oog op een transitie naar een aangename (be)leefomgeving. Dit via kernversterking, voorzieningen op de juiste plek en evenwicht tussen de kernen
Sweco is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een methodiek die ervoor zorgt dat alle woonconcentraties met elkaar kunnen worden vergeleken. Het biedt daarmee ondersteuning om bovenlokaal te bepalen hoe woonconcentraties ruimtelijk verder kunnen ontwikkelen: Welke woonconcentraties kunnen bijkomende woningen, voorzieningen … opvangen? Waar in Oost-Vlaanderen moet er ingezet worden op bereikbaarheid? Is de relatie van de woonconcentratie met de omliggende open ruimte van cruciaal kwalitatief belang om te behouden?
Parallel worden de inzichten uit de studie eveneens meegenomen in het onderzoekstraject ‘Atelier Oost-Vlaams Kerngebied’. Dat vormt onderdeel van de Internationale Architectuurbiënnale van Rotterdam (IABR) en zou er in 2020 worden voorgesteld.
De opdracht omvat twee deelonderzoeken. In een eerste fase worden aan de hand van een morfologisch onderzoek kenmerken en typologieën bepaald. Deze vertellen iets over de grootte en vorm van de woonconcentratie, over de historische kenmerken, over de dominante bebouwing (hoog of laag, open of gesloten). Ook wordt de rand van de woonconcentratie getypeerd. Bevat deze bedrijvigheid? Is het een landelijke kern? Grenst de kern aan een andere? In een tweede luik wordt aan elke woonconcentratie een waarde toegekend. Een eerste waarde is de knooppunt- en voorzieningenwaarde (op basis van de verfijnde provinciale studie ‘Knooppunt- en voorzieningenwaarde’). Een tweede waarde is de omgevingswaarde (op basis van de studie ‘Ecosysteemdiensten in de provincie Oost-Vlaanderen’) en de aanwezigheid van omgevingswensen, bepaald op basis van de indicatoren stilte, propere lucht, zicht op water, overstromingsvrij gebied en aanbod en zicht op groen.
Eindresultaat van de studie zijn behalve de uitgebreide analysenota’s, ook een 357 fiches (een fiche per woonconcentratie) en 3 straffe samenvattende provinciale kaarten (de kenmerkenkaart, typologiekaart en de waardenkaart) waarop alle resultaten van de studie op een heldere manier zichtbaar zijn gemaakt.
Om de provincie in staat te stellen de studie ook verder te kunnen gebruiken in zijn beleid verwerkte Sweco de data in een innovatieve datatool, die de provincie ook in staat stelt de gebruikte data op gepaste tijden te updaten. De tool bestaat uit een overzichtelijke draaitabel en FME-scripts, afgestemd op elkaar. De uiteindelijke resultaten blijken meer in zich te hebben dan als input voor het provinciaal beleid. Er werd daarom beslist ze onmiddellijk ook beschikbaar te maken voor gemeenten en breder publiek te maken. We maakten een filmpje en een website, opgemaakt in Storymaps.
Bekijk de reportage van Regiolab (juni 2019) waarop Sweco de opzet van deze studie kwam toelichten. Bekijk de storymap van deze studie. Lees meer over deze studie. Lees meer over het Beleidsplan Ruimte van de provincie.
