De provincie Antwerpen is volop aan de slag met de opmaak van een nieuwe provinciaal beleidsplan ruimte. Een van de kernelementen van deze nieuwe beleidsvisie bestaat erin een sluitend locatiebeleid te voeren voor hoogdynamische functies, dat inzet op de inplanting van hoogdynamische functies op de meest multimodaal bereikbare plekken. De Provincie heeft bijgevolg nood aan een eenduidig instrument dat inzicht verschaft waar deze hoogdynamische en multimodaal bereikbare plekken zich binnen de provincie gelegen zijn en hoe deze zich tot elkaar verhouden. BUUR ontwikkelde daarvoor ‘het Ruimtekompas’, een instrument dat inzicht biedt op de actuele en potentiële knoop- en plaatswaarde van een plek en dat onderlinge vergelijking mogelijk maakt.
Het Ruimtekompas is in essentie een instrument om de knoop- en plaatswaarde van een plek in beeld te brengen, als basis voor het bovenlokaal ruimtelijk beleid. Het instrument is erop gericht om de ontwikkelingsperspectieven van kernen en clusters te differentiëren binnen een regionale context. Het Ruimtekompas focust op menselijke activiteiten in de bebouwde omgeving, en op de personenmobiliteit die deze activiteiten genereren. Het Ruimtekompas is opgebouwd uit vier dimensies. De eerste en de tweede dimensie zijn respectievelijk knoopwaarde en plaatswaarde. Zij vinden hun basis in de knoop-plaats theorie. De derde dimensie is de gebruikersintensiteit, die gericht is op het aantal mensen dat activiteiten ontplooit in de kern of de cluster. De vierde dimensie is de ruimtelijke context, die samen met de overige dimensies mee de ontwikkelingsmogelijkheden van een kern of cluster bepaalt, aangezien de knoop- en plaatswaarde van een plek immers nooit los gezien kan worden van de ruimtelijke context.
De Ruimtekompassen werden opgeleverd in februari 2019 en zullen nog verder verfijnd worden in de toekomst, zodat de Provincie ze verder kan inzetten als bron van informatie voor de uitwerking van haar beleidskaders.
